Mariusz Ausz; Szkoła rzemieślniczo-niedzielna w Opolu Lubelskim w latach 1835-1870.

przez | 5 kwietnia 2021
0 komentarzy

Opis bibliograficzny: Szkoła rzemieślniczo-niedzielna w Opolu Lubelskim w latach 1835-1870, „Teka Komisji Historycznej PAN w Lublinie”, XI, T. II, Lublin 2005, s. 73-97.

Szkoły rzemieślniczo-niedzielne były oryginalnym osiągnięciem władz oświatowych Królestwa Polskiego, powstały one w związku z nową organizacją rzemiosła, tzn. wraz ze zniesieniem dawnych przywilejów cechowych i wprowadzeniem wolnej produkcji oraz sprzedaży wszystkich wyrobów w każdej miejscowości. W 1816 r. ukazało się zarządzenie namiestnika Józefa Zajączka, opracowane przez Stanisława Staszica, mówiące m.in. o tym, by każdy rzemieślnik kształcący terminatorów posyłał ich co najmniej na 6 godzin w tygodniu do szkoły, aby opanowali oni naukę czytania i pisania. To zarządzenie spowodowało konieczność uruchomienia odpowiednich palcówek oświatowych, które mogłyby spełnić te wymagania, miały nimi zostać szkoły rzemieślniczo-niedzielne. Program tych szkół został zatwierdzony przez Wydział Oświecenia, obejmował on naukę czytania i pisania, cztery działania arytmetyczne, naukę rysunku technicznego oraz religii i prowadzenie nauki moralnej. Pierwsza taka szkoła powstała w Warszawie w 1817 roku[1]. W 1830 r. w Królestwie szkół takich było już 15 w tym 6 w Warszawie, po jednej natomiast w Kielcach, Radomiu, Kaliszu, Lublinie, Hrubieszowie, Płocku, Siedlacach, Łomży i Szczuczynie[2].

Pierwszą szkołą tego typu na Lubelszczyźnie była szkoła w Lublinie utworzona 1 stycznia 1819 roku [3].W 1830 r. Powstanie listopadowe zakłóciło funkcjonowanie szkół w tym także i rzemieślniczo-niedzielnych, wiele z nich przestało funkcjonować. W roku szkolnym 1833/34 na terenie Królestwa istniało tylko 5 szkół tego typu. Zmiany nastąpiły dopiero w 1834 r. gdy zaczęła obowiązywać nowa ustawa szkolna z 1833 r. W związku z tym ogłoszono nowe zasady urządzenia szkół rzemieślniczo-niedzielnych na prowincji i rozpoczęto prace nad odbudową i zakładaniem nowych szkół[4].

W wyniku tych działań 15 I 1835 r. powstała m.in. szkoła rzemieślniczo-niedzielna w Opolu Lubelskim, rozpoczęło w niej naukę 38 uczniów. Szkoła w tym czasie nie posiadała żadnych  funduszy na funkcjonowanie. Przyznana przez Komisję Wojewódzką dotacja dla szkół rzemieślniczych na Lubelszczyźnie (Hrubieszów, Krasnystaw, Chełm, Opole Lubelskie, Kurów, Janów, Biłgoraj i Tarnogród) w wysokości 200 złp rocznie dla każdej z wymienionych placówek, a mająca pochodzić z kas miejskich, okazała się wkrótce fikcją. Ostatecznie po porozumieniu z Biurem Kontroli i Rachunkowości przy Radzie Administracyjnej,  Komisja Rządowa Spraw Wewnętrznych, Duchownych i Oświecenia Publicznego przyznała  uposażenie tylko dwóm szkołom rzemieślniczo-niedzielnym: w Hrubieszowie – 200 złp z funduszów skarbowych; Dubience – 300 złp z funduszów miejskich, wobec tego zalecono, aby te dwie szkoły rozpoczęły pracę od 1 października wedle obowiązujących przepisów[5]. Co do pozostałych miejscowości, za wyjątkiem Opola Lubelskiego, Komisja Rządowa ze względu na małą liczbę chętnych oraz brak funduszy sprawę otwarcia szkół odłożyła na czas późniejszy. Natomiast funkcjonująca od kilku miesięcy szkoła w Opolu mimo braku funduszy powinna pracować dalej. Komisja poleciła dyrektorowi gimnazjum lubelskiego, by zachęcał dalej do bezpłatnej pracy nauczyciela,  obiecując że praca ta zostanie wynagrodzona.[6]

Tak więc szkoła opolska, jak wiele innych szkół rzemieślniczo-niedzielnych w regionie, rozpoczęła pracę beż żadnego uposażenia. Trudno uwierzyć, iż stan ten trwał aż do 1860 r., podejmowane wielokrotnie próby zmiany tej sytuacji nie dawały rezultatu. 25 czerwca  1837 r. wizytował szkołę rzemieślniczą w Opolu dyrektor gimnazjum guberni lubelskiej, wtedy to pijar ks. Paulin Siekierzyński  proboszcz parafii opolskiej i nauczyciel religii w opolskiej szkole obwodowej przedstawił projekt rozwiązania sprawy poborów dla nauczycieli, którzy pracowali już drugi rok bezpłatnie. Polegał on na dobrowolnej składce cechów opolskich, sam proboszcz również zobowiązał się do uiszczenia kwoty 20 złp. Jednak taka propozycja musiała być zatwierdzona przez Kom. R. S.W.D. i O.P., z niewiadomych przyczyn projekt nie został uznany przez Komisję Rządową, wobec czego nie został on zrealizowany[7].

Funkcjonowanie szkoły przez ćwierć wieku bez żadnych funduszy i bezpłatna praca nauczycieli możliwa była tylko dzięki temu, że szkoła rzemieślniczo-niedzielna w Opolu korzystała z lokali i nauczycieli pracujących w tamtejszych szkołach – elementarnej i obwodowej. Bez tego zaplecza, najprawdopodobniej niemożliwe byłoby jej tak długie funkcjonowanie bez środków finansowych. Do połowy 1838 r. opolska szkoła rzemieślniczo-niedzielna korzystała z pomieszczeń szkoły obwodowej, a od roku szkolnego 1838/39 zajęcia odbywały się w sali szkoły elementarnej, która z kolei mieściła się w budynku klasztornym ks. pijarów[8]. 

Pierwszymi nauczycielami w opolskiej  szkole rzemieślniczo-niedzielnej byli Cyprian Kanikowski – nauczyciel szkoły obwodowej, który uczył czytania i rachunków oraz Ignacy Komorowski, nauczyciel szkoły obwodowej – uczył pisania, rysunku technicznego. Cyprian Kanikowski po pewnym czasie przestał wierzyć w zapewnienia władz o przyznaniu wynagrodzenia gdy wzrosną fundusze miejskie. Dlatego też we wrześniu 1836 r. poprosił o zgodę na zwolnienie z pracy w szkole rzemieślniczo-niedzielnej, jako powód podając nadmiar obowiązków w szkole obwodowej. Jego miejsce zajął nauczyciel szkoły elementarnej Franciszek Sikorski, który już od marca 1835 r.  zabiegał o to stanowisko, licząc, że praca ta zapewni mu dodatkowe dochody, ponieważ zarobki nauczyciela szkoły elementarnej jak twierdził starczają ledwie na życie[9]. Niestety jego nadzieje nie spełniły się i F. Sikorski przez kilkanaście lat pracował w szkole, aż do roku szkolnego 1847/48 włącznie nie pobierając dodatkowego wynagrodzenia. Na początku lat 40. Sikorski uczył także śpiewu kościelnego w szkole obwodowej[10]. Również proboszcz parafii opolskiej – pijar ks. Paulin Siekierzyński zasłużony wieloletni rektor szkoły wydziałowej opolskiej – odmówił pracy w szkole rzemieślniczo-niedzielnej. Nauczać miał religii i katechizmu, a jako powód swej odmowy podał zbyt dużą liczbę obowiązków, pamiętać trzeba, że nauka trwała w dzień świąteczny, w którym liczba nabożeństw była większa. Ponadto były specjalne nauki niedzielne dla uczniów szkoły elementarnej i obwodowej, dlatego też proboszcz proponował połączyć nauki dla uczniów szkoły rzemieślniczo-niedzielnej i uczniów szkoły opolskiej. Ks. Siekierzyński obiecywał, że nauka moralna będzie dawana uczniom w wymiarze 2 godzin przez pomocnika proboszcza. Na swoje usprawiedliwienie podawał, że nie uchyla się od prowadzenia zajęć w szkole elementarnej i obwodowej. Decyzja proboszcza raczej nie była podyktowana względami finansowymi, a faktycznie brakiem wolnego czasu[11]. Prośba księdza skierowana była w grudniu 1835 r., w pierwszym roku funkcjonowania szkoły, trudno było wtedy  założyć, że kwestia funduszy szkoły tak długo zostanie niezałatwiona. Ks. Siekierzyński należał do zakonu pijarów, gdzie czwarty ślub zobowiązywał do nauczania, a poza tym w okresie późniejszym starał się interweniować w tej sprawie i jak wyżej wspomniano ofiarował kwotę na rzecz szkoły z funduszy parafialnych. W tej sytuacji nauczaniem religii i nauki moralnej zamiast ks. Siekierzyńskiego zajął się ks. Erazm Modliński.

 Liczba trzech nauczycieli o wysokich kwalifikacjach i wieloletnim doświadczeniu, (np.  Ignacy Komorowski nauczał jeszcze w szkole wydziałowej opolskiej od 1823 r., kiedy to szkoła prowadzona była przez pijarów[12]) znacząco wpłynęła na efekty pracy. W raporcie z 1837 r. inspektor tak pisał o ks. Erazmie Modlińskim: że uczył „przykładnie i z korzyścią dla uczniów”, a o Franciszku Sikorskim – pracował „z usilną gorliwością”[13]. W lipcu 1840 szkołę opolską odwiedził wizytator generalny, który pochwalił gorliwość nauczycieli, mimo ich bezpłatnej pracy[14]. Jednak z czasem liczba nauczycieli została ograniczona do 1, niekiedy było ich 2 i ten drugi był to na ogół ksiądz uczący religii i nauki moralnej. Pod koniec lat trzydziestych miejsce I. Komorowskiego zajął nauczyciel szkoły obwodowej Ksawery Kuczkowski[15], który przestał uczyć po wakacjach 1841 r., a jego obowiązki przejął nauczyciel szkoły elementarnej, jednak na przełomie września i października Kuczkowski wrócił do pracy. W latach 1846-1848 w szkole nauczał tylko Franciszek Sikorski. W 1848 r. została zlikwidowana opolska szkoła obwodowa, w tej sytuacji szkoła rzemieślniczo-niedzielna została pozbawiona możliwości zatrudniania doświadczonych i dobrze wykształconych pedagogów. Od tego czasu nauczali w niej tylko nauczyciele szkoły elementarnej. W raporcie z roku 1849/50 wymienionych jest dwóch nauczycieli ks. Leonard Gargilowicz oraz Tomasz Germanis, który także nauczał w szkole elementarnej. W roku następnym szkoła miała również dwóch nauczycieli. Kolejny zachowany raport pochodzi z 1855 r., w tym czasie uczył już inny nauczyciel – Piotr Gierasiński.

Szkoła opolska należała do grona nielicznych szkół rzemieślniczo-niedzielnych, w których nauczano rysunku technicznego, tj. w Hrubieszowie, Szczebrzeszynie i Końskowoli. Te cztery szkoły należały do grupy najlepszych w dyrekcji lubelskiej[16].  Niestety także w tych szkołach jak i innych nie był realizowany pełny program nauczania. Ograniczał się on praktycznie tylko do programu dwóch oddziałów, a pomijano naukę z oddziału trzeciego – nauczanie technologii, chemii i mechaniki[17]. Od roku szkolnego 1838/39 w szkole opolskiej dostosowano się do zalecenia władz i wprowadzono naukę języka rosyjskiego, a w roku szkolnym 1847/48 pojawił się przedmiot „historia świata”[18].

Według przepisów dla szkół rzemieślniczo-niedzielnych z 15 XIII 1834 r. plan nauczania musiał być zatwierdzony przez inspektora szkoły obwodowej (w Opolu był nim Jan Brodowski) lub dyrektora gimnazjum. Uczniowie mieli być podzieleni na dwie lub trzy klasy w zależności od ich wiedzy:

W klasie I, dla początkujących (w oryginale poczynających), uczniowie mieli się uczyć podstaw czytania i pisania oraz dodawania i odejmowania w piśmie i pamięci.

W klasie II, dla postępujących (zaczynających czytać), doskonalono czytanie, pisanie opanowywano pamięciowo i na piśmie cztery działania arytmetyczne, poznawano miary, wagi i monety krajowe. Zaznajamiano się z układaniem rachunków i rejestrów rzemieślniczych oraz uczono rysunku technicznego. W ramach tego przedmiotu uczniowie powinni nauczyć się posługiwania linią i cyrklem, kopiowania wzorów odpowiednich do swego zawodu oraz rysowania z natury.

W klasie III, dla osób kończących szkołę (w przypadku szkoły opolskiej, jak i wielu innych byli to tzw. dobrze czytający) do wcześniej wymienionych przedmiotów, które miały być wykładane w szerszym zakresie miała dojść technologia, chemia i mechanika[19]. Program po niewielkiej korekcie, gdy w 1838 r. wprowadzono naukę języka rosyjskiego, nie został zmieniony aż do 1862 r., do tzw. reformy Wielopolskiego kiedy to usunięto naukę języka rosyjskiego i zezwolono w miarę możliwości i potrzeb lokalnych na nauczanie oprócz niedziel i dni świątecznych także w godzinach wieczornych pozostałych dni tygodnia[20].

Dzięki zachowanym dokumentom można odtworzyć przebieg nauki w szkole opolskiej pod względem organizacyjnym oraz dowiedzieć się jak realizowano w niej program nauczania. W każdą niedzielę i dzień świąteczny za kwadrans ósma rozlegał się „dzwonek studencki”, na dźwięk którego wszyscy uczniowie mieli zebrać się w budynku szkolnym, o godz. 8 drugi dzwonek zwiastował udanie się do kościoła „w przyzwoitym porządku, przy zachowaniu ścisłej skromności”. Uczniowie szkoły rzemieślniczo-niedzielnej podążali za uczniami szkoły elementarnej. Po półgodzinnej mszy i nauce uczniowie udawali się do szkoły i wtedy zaczynały się zajęcia, które trwały trzy i półgodziny. Podzielone one były na trzy tury: pierwsza 830 do 1000, po tych zajęciach następowała czterogodzinna przerwa, druga od 14 do 15, trzecia od 1500 do 1600. Rozkład dnia był kilkakrotnie modyfikowany od 1837 roku msza zaczynała się o 830, a zajęcia o 900, które trwały do 1100, po tym następowała przerwa, zajęcia po południu trwały od 1400 do 1600. W roku szkolnym 1840/41 znowu przesunięto godziny zajęć: msza była o 930, zajęcia od 1000 do1200, potem przerwa do 1400, zajęcia zaś kończyły się o godz. 1600. [21]

Tabela nr 1. Zajęcia wg planu z roku szkolnego 1835/36.

Godz. Kl. I Kl. II Kl. III
830-1000 Poznawanie liter i liczb, sylabizowanie Pisanie i rysunek techniczny Rachunki na tablicy, ćwiczenie czytania i pisania
1400-1500 Religia, katechizm oraz nauka moralna Religia, katechizm oraz nauka moralna Religia, katechizm oraz nauka moralna
1400 -1600 Pisanie liter i liczb Czytanie i rachunki na pamięć Rysunek techniczny

W szkole opolskiej uczono tzw.  metodą zwyczajną, w pierwszym i drugim kwartale roku szkolnego 1838/39 przerobiono następujący materiał:

W klasie I z języka polskiego i rosyjskiego „poznawano litery, potem uczono się „zgłoskowania sylab kilkugłoskowych”, pisania liter dużych i małych oraz cyfr. Później wiedzę tę stosowano w praktyce; z religii uczono „całego pacierza przytem przykazań boskich i kościelnych”.

W klasie II na religii uczono o wierze według cz. I Katechizmu misyjnego, na nauce moralnej mówiono o posłuszeństwie, pracowitości i nałogu,  na nauce czytania po polsku jedni czytali z książek drudzy z tablic Lankastra z czytania po rosyjsku składano wyrazy dwusylabowe. W ćwiczeniu pisania tak po polsku jak i po rosyjsku pisano wyrazy jednozgłoskowe oraz teksty dyktowane przez monitora. Na arytmetyce „kreślono” liczby oraz  dodawano i odejmowano, te umiejętności ćwiczono praktycznie.

         W klasie III na religii mówiono o duchu św., o odpuszczeniu grzechów i zmartwychwstaniu ciał. Na nauce moralnej uczono o szukaniu nauki, o rzetelności i wdzięczności. Z nauki czytania po polsku – ćwiczenie czytania i rozumienia tekstu; po rosyjsku – czytanie z tłumaczeniem  oraz z tablic obowiązujących w szkole elementarnej. Z nauki pisania – ćwiczono kaligrafię języka polskiego i rosyjskiego. Na lekcjach rysunku technicznego podawano podstawy tej dziedziny, stosując je do profesji rzemieślniczych uczniów. Na lekcjach arytmetyki wykładano cztery działania proste i ich zastosowanie w praktyce[1].

Jak wynika z porównania, w praktyce program nauczania w szkole opolskiej był znacznie skromniejszy, niż w założeniach. Ten problem dotyczył niestety większość szkół rzemieślniczo-niedzielnych, mimo to jak wcześniej wspomnieliśmy, szkoła ta prezentowała najwyższy poziom nauczania w grupie tych szkół w guberni lubelskiej.

Szkoła opolska rozpoczęła naukę w marcu 1835 r., pierwsze zapisy do szkoły odbyły się 18 lutego i wtedy też zapisała się większość uczniów (30 osób) do piętnastego marca zapisanych było  już 36 uczniów, z dniem 1 kwietnia liczba ta wynosiła 40 osób, a w spisie z 5 listopada 1835 r. wynosi 47 uczniów. Natomiast w raporcie z 9 sierpnia 1836 r. podsumuwującym rok szkolny 1836/38, znajdujemy liczbę 52 uczniów[2]. Ze spisów i raportów wynika że do szkoły uczęszczali wyłącznie katolicy oraz mieszczanie, dzięki tym dokumentom możemy poznać jakie rzemiosła w tym czasie dominowały w mieście, zdecydowanie dominowali szewcy i sukiennicy, następnie przedstawiciele innych rzemiosł. Według spisu z 5 XI 1835 na do szkoły uczęszczało 15 czeladników i 32 terminatorów, wśród czeladników aż 9 reprezentowało szewców, 3 sukienników, po 1 ślusarzy, murarzy i kowali. Terminatorzy natomiast: 15 szewców, 9 sukienników, 4 kowali, 1 stolarz, 1 ślusarz, 1 rymarz, 1 powroźnik[3].  Sumując do szkoły uczęszczało 24 szewców, 12 sukienników, 5 kowali, 2 ślusarzy, 1 murarz, 1 stolarz, 1 rymarz i 1 powroźnik. Dla porównania w 1840 r. na 50 uczniów było 29 szewców, 10 sukienników, 6 ślusarzy, 3 powroźników, 2 stolarzy  a w 1841 r. na liczbę 34 przypadało 20 szewców, 6 sukienników, 2 kowali, 2 powroźników, 2 tkaczy 1 stolarz i rymarz[4].

Dużym problemem szkoły opolskiej tak jak w i innych szkołach tego typu była spora absencja wśród uczniów. Każdego roku do szkoły nie zapisywało się lub po zapisaniu do niej nie uczęszczało od kilku do kilkunastu uczniów do tego część z uczęszczała bardzo nieregularnie.  Jako że problem ten był powszechny zainteresowały się nim władze oświatowe. Z oficjalnego pisma dowiadujemy się, iż za taki stan rzeczy odpowiadają w większości przypadków majstrzy a nie uczniowie. To oni często nie posyłają lub zabraniają chodzenia do szkoły ponieważ w tym czasie wykorzystują ich do różnych posług. By choć w pewnym stopniu ograniczyć ten proceder władze nałożyły kary, jeżeli uczeń opuszczał zajęcia z winy majstra na tego nakładało się karę 30 kopiejek srebrnych, jeżeli uczeń opuszczał zajęcia samowolnie dostawał karę od 3 do 10 rózg[5].

Szkoła rzemieślniczo-niedzielna w Opolu Lubelskim odegrała pewną rolę w alfabetyzacji mieszkańców tego miasteczka, trafiali do niej tak analfabeci jak i mający już podstawy pisania i czytania. Jedni zdobywali podstawy tych umiejętności drudzy je doskonalili. Nie zawsze efekty tej nauki były trwałe i cześć z nich po skończeniu nauki  popadała we wtórny analfabetyzm. Na pewno na to wpływ miał wiek w jakim trafiali do szkoły, a rozbieżności były duże od 10 do 24 lat. Zdobyta wiedza przyszłych rzemieślników w jakiś stopniu wpływała na rozwój miejscowości, niestety  druga połowa lat 60-tych XIX to powolny upadek znaczenia tej placówki, świadczyć może choćby liczba uczniów w 1870 r. tylko 10, dobrze obrazuje to zamieszczona niżej tabela nr 2. Niewątpliwie na taki stan rzeczy wpływ miało także pozbawienie w tym czasie Opola Lubelskiego w wyniku represji popowstaniowych praw miejskich.

Tabela nr 2. Stan liczebny szkoły rzemieślniczo-niedzielnej w Opolu Lubelskim w latach 1835-1870.

Rok Liczba uczniów
1835/36 53
1836/37 45
1837/38 41
1838/39 45
1839/40 50
1840/41 34
1846/47 30
1847/48 32
1849/50 33
1850/51 28
1854/55 34
1855/56 31
1858/58 30
1859/60 37
1860/61 39
1862/63 31
1863/64 30
1869/70 10

Źródło: WAPL, GWL sygn. 965, Raporty roczne, Spisy uczniów, b. pag.oraz K. Poznański, Oświata i szkolnictwo…, s. 148

ANEKSY

Lista uczniów szkoły rzemieślniczo-niedzielnej Opolu Lubelskim  za rok szkolny 1835/36

Lp. Data wpisu Nazwisko i imię Wiek Profesja
1. 18 II 1835 Arfist Antoni 16 uczeń szewski
2. 18 II 1835 Barcicki Tomasz 18 czeladnik sukienniczy
3. 18 II 1835 Brylski Józef 18 czeladnik szewski
4. 1 III 1835 Brysiewicz Roman 15 uczeń ślusarski
5. 29 III 1835 Cynarski Ignacy 15 uczeń powroźnicki
6. 18 II 1835 Czekajski Jan 15 uczeń szewski
7. 7 VI 1835 Czekajski Kazimierz 15 uczeń szewski
8. 15 III 1835 Dąbrowski Paweł 16 uczeń sukienniczy
9. 25 X 1835 Dobrzyński Michał 22 czeladnik kowalski
10. 22 II 1835 Filipowicz Aleksander 19 uczeń kowalski
11. 18 II 1835 Freund Antoni 17 uczeń sukienniczy
12. 10 V 1835 Frydecki Antoni 14 uczeń sukienniczy
13 18 II 1835 Frydecki Józef 24 czeladnik sukienniczy
14. 18 II 1835 Gąsiorowski Feliks 20 czeladnik szewski
15. 18 X 1835 Gołębiowski Wincenty 16 uczeń kowalski
16. 8 III 1835 Grabski Paweł 15 uczeń sukienniczy
17. 18 II 1835 Gruszczyński Wincenty 19 uczeń szewski
18. 8 III 1835 Krzeczkowski Kazimierz 16 uczeń szewski
19. 18 II 1835 Krzeczkowski Mikołaj 16 uczeń szewski
20. 18 II 1835 Kwiatkowski Aleksander 18 czeladnik sukienniczy
21. 5 IV 1835 Ludwiński Ignacy 16 uczeń sukienniczy
22. 18 II 1835 Łopacki Jan 15 uczeń szewski
23. 18 II 1835 Łopacki Karol 18 czeladnik szewski
24. 18 II 1835 Łopoczka Paweł 18 uczeń szewski
25. 18 II 1835 Makowiecki Józef 18 czeladnik szewski
26. 18 II 1835 Matyjaszewski Kazimierz 18 czeladnik szewski
27. 18 II 1835 Mońdzik Łukasz 20 czeladnik szewski
28. 18 II 1835 Nater Mikołaj 18 czeladnik szewski
29. 18 II 1835 Oczkowski Józef 20 czeladnik szewski
30. 18 II 1835 Odorowski Franciszek 15 uczeń szewski
31. 8 III 1835 Ostrowski Stanisław 21 czeladnik murarski
32. 26 IV 1835 Piątkowski Michał 17 uczeń szewski
33. 18 II 1835 Pierzchalski Józef 19 czeladnik szewski
34. 1 III 1835 Pierzchalski Michał 17 uczeń szewski
35. 18 II 1835 Piłat Antoni 18 uczeń szewski
36. 18 II 1835 Polański Marcin 15 uczeń szewski
37. 18 X 1835 Rybka Nikodem 15 uczeń sukienniczy
38. 18 II 1835 Rzepczyński Ignacy 17 uczeń kowalski
39. 18 II 1835 Sobieszczański Wojciech 15 uczeń sukienniczy
40. 22 III 1835 Stengierski Wojciech 17 uczeń rymarski
41. 18 II 1835 Stępniak Józef 19 uczeń szewski
42. 18 II 1835 Świątek Karol 19 uczeń sukienniczy
43. 18 II 1835 Tarłowski Seweryn 18 czeladnik ślusarski
44. 18 II 1835 Tarłowski Szczepan 15 uczeń stolarski
45. 18 II 1835 Wiśniewski Kajetan 16 uczeń szewski
46. 11 III 1835 Wolfram Teodor 17 uczeń kowalski
47. 18 II 1835 Woźnicki Józef 16 uczeń sukienniczy

Lista uczniów szkoły rzemieślniczo-niedzielnej Opolu Lubelskim  w latach 1838-1839 oraz 1840-1841

Lp. Rok szkolny Imię i nazwisko Wiek Profesja Postępy w nauce
1 I kwartał – 1838/39 Arfist Andrzej
2 I kwartał – 1838/39 Arszynowski Feliks
3 I kwartał – 1838/39 Arszynowski Stanisław
4 I kwartał – 1838/39 Brysiewicz Roman
5 I kwartał – 1838/39 Cholewiński Ignacy
6 I kwartał – 1838/39 Cukrzyński Piotr
7 I kwartał – 1838/39 Czaplicki Roman
8 I kwartał – 1838/39 Czekajski Jan
9 I kwartał – 1838/39 Czekajski Kazimierz
10 I kwartał – 1838/39 Dąbrowski Paweł
11 I kwartał – 1838/39 Frańt Stanisław
12 I kwartał – 1838/39 Frydecki Adam
13 I kwartał – 1838/39 Frydecki Antoni
14 I kwartał – 1838/39 Frydecki Stanisław
15 I kwartał – 1838/39 Grabski Paweł
16 I kwartał – 1838/39 Jarosławski Michał
17 I kwartał – 1838/39 Juśkiewicz Piotr
18 I kwartał – 1838/39 Kocon Antoni
19 I kwartał – 1838/39 Krzeczkowski Mikołaj
20 I kwartał – 1838/39 Krzeszkowski Kazimierz
21 I kwartał – 1838/39 Ludwiński Ignacy
22 I kwartał – 1838/39 Łopacki Jan
23 I kwartał – 1838/39 Łopoczka Paweł
24 I kwartał – 1838/39 Mazurkiewicz Jan
25 I kwartał – 1838/39 Misztalewicz Józef
26 I kwartał – 1838/39 Nader Szczepan
27 I kwartał – 1838/39 Pęchszyk Franciszek
28 I kwartał – 1838/39 Piątkowski Adam
29 I kwartał – 1838/39 Pierzchalski Karol
30 I kwartał – 1838/39 Pierzchalski Michał
31 I kwartał – 1838/39 Pierzchalski Szymon
32 I kwartał – 1838/39 Rybka Nikodem
33 I kwartał – 1838/39 Rzepczyński Aleksander
34 I kwartał – 1838/39 Rzepczyński Ignacy
35 I kwartał – 1838/39 Sobieściański Wojciech
36 I kwartał – 1838/39 Szafrański Józef
37 I kwartał – 1838/39 Szafrański Wawrzyniec
38 I kwartał – 1838/39 Szczepański Antoni
39 I kwartał – 1838/39 Szlachetka Jan
40 I kwartał – 1838/39 Śliwiński Antoni
41 I kwartał – 1838/39 Tarłowski Józef
42 I kwartał – 1838/39 Tarłowski Szczepan
43 I kwartał – 1838/39 Toder Andrzej
44 I kwartał – 1838/39 Tupadło Szczepan
45 I kwartał – 1838/39 Walkiewicz Wacław
46 I kwartał – 1838/39 Walkiewicz Wawrzyniec
47 I kwartał – 1838/39 Wieczorek Jan
48 I kwartał – 1838/39 Wiśniewski Kajetan
49 I kwartał – 1838/39 Wiśniewski Wincenty
50 I kwartał – 1838/39 Włodek Julian
51 I kwartał – 1838/39 Woźnicki Józef
52 I kwartał – 1838/39 Wypychowski Jan
1 II kwartał – 1838/39 Arfist Antoni
2 II kwartał – 1838/39 Arszynowski Feliks
3 II kwartał – 1838/39 Brysiewicz Roman
4 II kwartał – 1838/39 Cholewiński Ignacy
5 II kwartał – 1838/39 Cukrzyński Piotr
6 II kwartał – 1838/39 Czaplicki Szymon
7 II kwartał – 1838/39 Czekajski Jan
8 II kwartał – 1838/39 Czekajski Kazimierz
9 II kwartał – 1838/39 Dąbrowski Paweł
10 II kwartał – 1838/39 Frańt Stanisław
11 II kwartał – 1838/39 Frydecki Adam
12 II kwartał – 1838/39 Frydecki Antoni
13 II kwartał – 1838/39 Frydecki Stanisław
14 II kwartał – 1838/39 Jarosławski Michał
15 II kwartał – 1838/39 Juśkiewicz Piotr
16 II kwartał – 1838/39 Kocon Antoni
17 II kwartał – 1838/39 Krzeczkowski Mikołaj
18 II kwartał – 1838/39 Krzeszkowski Kazimierz
19 II kwartał – 1838/39 Ludwiński Ignacy
20 II kwartał – 1838/39 Łopacki Jan
21 II kwartał – 1838/39 Łopoczka Paweł
22 II kwartał – 1838/39 Mazurkiewicz Jan
23 II kwartał – 1838/39 Misztalewicz Józef
24 II kwartał – 1838/39 Nader szczepan
25 II kwartał – 1838/39 Pęchszyk Franciszek
26 II kwartał – 1838/39 Piątkowski adam
27 II kwartał – 1838/39 Pierzchalski Karol
28 II kwartał – 1838/39 Pierzchalski Michał
29 II kwartał – 1838/39 Pierzchalski Szymon
30 II kwartał – 1838/39 Rybka Nikodem
31 II kwartał – 1838/39 Rzepczyński Ignacy
32 II kwartał – 1838/39 Sobieściański Wojciech
33 II kwartał – 1838/39 Szafrański Wawrzyniec
34 II kwartał – 1838/39 Szczepański Antoni
35 II kwartał – 1838/39 Szfrański Józef
36 II kwartał – 1838/39 Szlachetka Jan
37 II kwartał – 1838/39 Śliwiński Antoni
38 II kwartał – 1838/39 Tarłowski Józef
39 II kwartał – 1838/39 Tarłowski Szczepan
40 II kwartał – 1838/39 Toder Andrzej
41 II kwartał – 1838/39 Tupadło szczepan
42 II kwartał – 1838/39 Walkiewicz wacław
43 II kwartał – 1838/39 Walkiewicz Wawrzyniec
44 II kwartał – 1838/39 Wieczorek Jan
45 II kwartał – 1838/39 Wiśniewski Wincenty
46 II kwartał – 1838/39 Włodek Julian
47 II kwartał – 1838/39 Woźnicki Józef
48 II kwartał – 1838/39 Wypychowski Jan
1 I kwartał – 1840/41 Arfist Antoni
2 I kwartał – 1840/41 Arszynowski Feliks
3 I kwartał – 1840/41 Barcicki Franciszek
4 I kwartał – 1840/41 Cholewiński Ignacy
5 I kwartał – 1840/41 Cukrzyński Piotr
6 I kwartał – 1840/41 Czekajski Jan
7 I kwartał – 1840/41 Czekajski Kazimierz
8 I kwartał – 1840/41 Dąbrowski Paweł
9 I kwartał – 1840/41 Frańt Stanisław
10 I kwartał – 1840/41 Frydecki Antoni
11 I kwartał – 1840/41 Frydecki Jan
12 I kwartał – 1840/41 Grzegorzowski Kajetan
13 I kwartał – 1840/41 Jarosławski Michał
14 I kwartał – 1840/41 Juśkiewicz Piot
15 I kwartał – 1840/41 Kocon Antoni
16 I kwartał – 1840/41 Koziński Franciszek
17 I kwartał – 1840/41 Kraleski Jan
18 I kwartał – 1840/41 Kruczkowski Piotr
19 I kwartał – 1840/41 Nader Szczepan
20 I kwartał – 1840/41 Piątkowski Adam
21 I kwartał – 1840/41 Pierzchalski Karol
22 I kwartał – 1840/41 Pierzchalski Michał
23 I kwartał – 1840/41 Pierzchalski Szymon
24 I kwartał – 1840/41 Pogonowski Apolinary
25 I kwartał – 1840/41 Rybka Nikodem
26 I kwartał – 1840/41 Sobieściański Wojciech
27 I kwartał – 1840/41 Staszewski Wawrzyniec
28 I kwartał – 1840/41 Szafrański Józef
29 I kwartał – 1840/41 Śliwiński Antoni
30 I kwartał – 1840/41 Świątkowski Franciszek
31 I kwartał – 1840/41 Tarłowski Józef
32 I kwartał – 1840/41 Tarłowski Szczepan
33 I kwartał – 1840/41 Walkiewicz Wacław
34 I kwartał – 1840/41 Walkiewicz Wawrzyniec
35 I kwartał – 1840/41 Wieczorek Jan
36 I kwartał – 1840/41 Woźnicki Józef
37 I kwartał – 1840/41 Wróblewski Seweryn
38 I kwartał – 1840/41 Żuchowski Wojciech
1 II kwartał – 1840/41 Arszynowski Feliks
2 II kwartał – 1840/41 Barcicki Franciszek
3 II kwartał – 1840/41 Cholewiński Ignacy
4 II kwartał – 1840/41 Cukrzyński Piotr
5 II kwartał – 1840/41 Czekajski Jan
6 II kwartał – 1840/41 Czekajski Kazimierz
7 II kwartał – 1840/41 Dąbrowski Paweł
8 II kwartał – 1840/41 Frandt Stanisław
9 II kwartał – 1840/41 Frydecki Adam
10 II kwartał – 1840/41 Frydecki Antoni
11 II kwartał – 1840/41 Grzegorzowski Kajetan
12 II kwartał – 1840/41 Jarosławski Michał
13 II kwartał – 1840/41 Juśkiewicz Piotr
14 II kwartał – 1840/41 Kocon Antoni
15 II kwartał – 1840/41 Koziński Franciszek
16 II kwartał – 1840/41 Kraleski Jan
17 II kwartał – 1840/41 Krzeczkowski Franciszek
18 II kwartał – 1840/41 Nader szczepan
19 II kwartał – 1840/41 Pierzchalski karol
20 II kwartał – 1840/41 Pierzchalski Szymon
21 II kwartał – 1840/41 Pogonowski Apolinary
22 II kwartał – 1840/41 Rybka Nikodem
23 II kwartał – 1840/41 Sobieszczański Wojciech
24 II kwartał – 1840/41 Staszewski Wawrzyniec
25 II kwartał – 1840/41 Szafrański Józef
26 II kwartał – 1840/41 Śliwiński Antoni
27 II kwartał – 1840/41 Świątkowski Franciszek
28 II kwartał – 1840/41 Tarłowski Szczepan
29 II kwartał – 1840/41 Walkiewicz Wacław
30 II kwartał – 1840/41 Walkiewicz Wawrzyniec
31 II kwartał – 1840/41 Wieczorek Jan
32 II kwartał – 1840/41 Woźnicki Józef
33 II kwartał – 1840/41 Wróblewski Seweryn
34 II kwartał – 1840/41 Żachowski Wojciech

Lista uczniów szkoły rzemieślniczo-niedzielnej Opolu Lubelskim  w latach 1854-1864

Lp. Rok szkolny Nazwisko i imię Wiek Postęp w nauce Uwagi
1. IV kwartał r. 1854/55 Barcicki Stefan 18 dość dobry
2. IV kwartał r. 1854/55 Bartler Andrzej 17 d. dobry
3. IV kwartał r. 1854/55 Czajkowski Stanisław 17 d. dobry
4. IV kwartał r. 1854/55 Frydecki Walenty 14 mierny
5. IV kwartał r. 1854/55 Frańt Ignacy 13 dobry
6. IV kwartał r. 1854/55 Grzegorzewski Franciszek 20 mały
7. IV kwartał r. 1854/55 Grzegorzewski Paweł 18 mały
8. IV kwartał r. 1854/55 Głazowski Michał 17 mierny
9. IV kwartał r. 1854/55 Holewiński Stanisław 15 mały
10. IV kwartał r. 1854/55 Hapcia Franciszek 15 mały
11. IV kwartał r. 1854/55 Jakubowski Michał 15 dobry
12. IV kwartał r. 1854/55 Krzeczkowski Stanisław 15 dobry
13. IV kwartał r. 1854/55 Krzeczkowski Szczepan 17 dobry
14. IV kwartał r. 1854/55 Koziński Michał 16 mały
15. IV kwartał r. 1854/55 Łukasiewicz Antoni 14 mierny
16. IV kwartał r. 1854/55 Łopacki Stanisław 14 mały
17. IV kwartał r. 1854/55 Łopacki Andrzej 15 mały
18. IV kwartał r. 1854/55 Mędrkiewicz Karol 14 d. dobry
19. IV kwartał r. 1854/55 Matyjaszewski Franciszek 17 dobry
20. IV kwartał r. 1854/55 Nader Stanisław 15 mały
21. IV kwartał r. 1854/55 Oczkowski Franciszek 13 dobry
22. IV kwartał r. 1854/55 Porymski Józef 18 mały
23. IV kwartał r. 1854/55 Porymski Jan 14 mały
24. IV kwartał r. 1854/55 Pawka Jan 14 mały
25. IV kwartał r. 1854/55 Polański Piotr 19 mierny
26. IV kwartał r. 1854/55 Polański Franciszek 14 mierny
27. IV kwartał r. 1854/55 Piłat Łukasz 15 celujący
28. IV kwartał r. 1854/55 Plisiecki Andrzej 14 mały
29. IV kwartał r. 1854/55 Rybka Eugeniusz 15 mały
30. IV kwartał r. 1854/55 Rybka Hipolit 14 mały
31. IV kwartał r. 1854/55 Świątkowski Józef 16 celujący
32. IV kwartał r. 1854/55 Sprężyna Paweł 14 dobry
33. IV kwartał r. 1854/55 Tarłowski Wincenty 14 mały
34. IV kwartał r. 1854/55 Wysocki Antoni 17 dobry
1. I kwartał r. 1855/56 Barcicki Stefan 18 d. dobry
2. I kwartał r. 1855/56 Bartler Andrzej 17 mierny
3. I kwartał r. 1855/56 Czajkowski Stanisław 17 mierny
4. I kwartał r. 1855/56 Frydecki Walenty 14 Mały
5. I kwartał r. 1855/56 Frańt Ignacy 13 dobry
6. I kwartał r. 1855/56 Głazowski Michał 17 mierny
7. I kwartał r. 1855/56 Grzegorzewski Franciszek 20 mierny
8. I kwartał r. 1855/56 Grzegorzewski Paweł 18 Mały
9. I kwartał r. 1855/56 Holewiński Stanisław 15 Mały
10. I kwartał r. 1855/56 Krzeczkowski Stanisław 15 d. dobry
11. I kwartał r. 1855/56 Krzeczkowski Szczepan 17 dobry
12. I kwartał r. 1855/56 Koziński Michał 16 Mały
13. I kwartał r. 1855/56 Łukasiewicz Antoni 16 mierny
14. I kwartał r. 1855/56 Łopacki Stanisław 14 mierny
15. I kwartał r. 1855/56 Łopacki Andrzej 15 mały
16. I kwartał r. 1855/56 Matyjaszewski Franciszek 17 d.dobry
17. I kwartał r. 1855/56 Nader Stanisław 15 mały
18. I kwartał r. 1855/56 Nader Andrzej 14 d. dobry
19. I kwartał r. 1855/56 Oczkowski Franciszek 13 mierny
20. I kwartał r. 1855/56 Porymski Józef 18 mały
21. I kwartał r. 1855/56 Porymski Jan 14 mały
22. I kwartał r. 1855/56 Pawka Jan 14 mały
23. I kwartał r. 1855/56 Polański Piotr 19 mały
24. I kwartał r. 1855/56 Polański Franciszek 14 mały
25. I kwartał r. 1855/56 Piłat Łukasz 15 d. dobry
26. I kwartał r. 1855/56 Plisiecki Andrzej 14 mały
27. I kwartał r. 1855/56 Rybka Eugeniusz 15 mierny
28. I kwartał r. 1855/56 Rybka Hipolit 14 mały
29. I kwartał r. 1855/56 Świątkowski Józef 16 dobry
30. I kwartał r. 1855/56 Tarłowski Wincenty 14 mierny
31. I kwartał r. 1855/56 Wysocki Antoni 17 celujący
1. IV kwartał r. 1855/56 Czajkowski Stanisław 18 mierny
2. IV kwartał r. 1855/56 Czekański Stanisław 10 mały
3. IV kwartał r. 1855/56 Frydecki Walenty 15 dobry
4. IV kwartał r. 1855/56 Frańt Ignacy 14 dobry
5. IV kwartał r. 1855/56 Gałecki Józef 16 celujący
6. IV kwartał r. 1855/56 Grzegorzewski Franciszek 20 mierny
7. IV kwartał r. 1855/56 Grzegorzewski Paweł 18 mały
8. IV kwartał r. 1855/56 Głazowski Michał 17 dobry
9. IV kwartał r. 1855/56 Holewiński Stanisław 15 mierny
10. IV kwartał r. 1855/56 Hapcia Franciszek 14 mały
11. IV kwartał r. 1855/56 Krzeczkowski Stanisław 16 dobry
12. IV kwartał r. 1855/56 Krzeczkowski Szczepan 17 dostateczny
13. IV kwartał r. 1855/56 Koziński Michał 16 mierny
14. IV kwartał r. 1855/56 Łukasiewicz Antoni 17 dostateczny
15. IV kwartał r. 1855/56 Łopacki Stanisław 14 mały
16. IV kwartał r. 1855/56 Łopacki Andrzej 12 mierny
17. IV kwartał r. 1855/56 Łopacki Michał 12 mały
18. IV kwartał r. 1855/56 Łopocki Franciszek 13 mały
19. IV kwartał r. 1855/56 Matyjaszewski Franciszek 16 dobry
20. IV kwartał r. 1855/56 Nader Stanisław 14 mierny
21. IV kwartał r. 1855/56 Niewczas Franciszek 12 dostateczny
22. IV kwartał r. 1855/56 Porymski ózef 15 mierny
23. IV kwartał r. 1855/56 Porymski Jan 14 mały
24. IV kwartał r. 1855/56 Polański Piotr 20 mały
25. IV kwartał r. 1855/56 Polański Franciszek 18 mierny
26. IV kwartał r. 1855/56 Piłat Łukasz 15 celujący
27. IV kwartał r. 1855/56 Piłat Jan 14 mierny
28. IV kwartał r. 1855/56 Poniecki Józef 14 mały
29. IV kwartał r. 1855/56 Świątkowski Józef 18 celujący
30. IV kwartał r. 1855/56 Szczepański Stanisław 14 mały
31. IV kwartał r. 1855/56 Tarłowski Wincenty 14 mały
1. III kwartał r. 1858/59 Barcicki Jan 18 celujący
2. III kwartał r. 1858/59 Brylski Mikołaj 18 mały
3. III kwartał r. 1858/59 Bielecki Józef 17 dobry
4. III kwartał r. 1858/59 Czjkowski Stanisław 19 dobry
5. III kwartał r. 1858/59 Frańdt Ignacy 16 dostateczny
6. III kwartał r. 1858/59 Frańdt Edward 14 dostateczny
7. III kwartał r. 1858/59 Fell Paweł 14 dostateczny
8. III kwartał r. 1858/59 Głazowski Antoni 18 dostateczny
9. III kwartał r. 1858/59 Gołębioski Stanisław 17 mały
10. III kwartał r. 1858/59 Giejda Feliks 19 mały
11. III kwartał r. 1858/59 Gąsiorowski Franciszek 15 mały
12. III kwartał r. 1858/59 Hapcia Kazimierz 12 mały
13. III kwartał r. 1858/59 Janas Paweł 15 mały
14. III kwartał r. 1858/59 Komorowski Józef 18 celujący
15. III kwartał r. 1858/59 Krzeczkowski Szczepan 18 dostateczny
16. III kwartał r. 1858/59 Kulczycki Marcin 14 mierny
17. III kwartał r. 1858/59 Łopacki Michał 16 mierny
18. III kwartał r. 1858/59 Łopacki Franciszek 14 mierny
19. III kwartał r. 1858/59 Łopocki Andrzej 19 mierny
20. III kwartał r. 1858/59 Łukasiewicz Kazimierz 18 mierny
21. III kwartał r. 1858/59 Makowiecki Walenty 14 celujący
22. III kwartał r. 1858/59 Markiewicz Franciszek 20 mierny
23. III kwartał r. 1858/59 Nater Andrzej 18 mały
24. III kwartał r. 1858/59 Niewczas Franciszek 14 mierny
25. III kwartał r. 1858/59 Poniecki Stanisław 16 mierny
26. III kwartał r. 1858/59 Śmiech Stanisław 18 dostateczny
27. III kwartał r. 1858/59 Szczepański Stanisław 16 mierny
28. III kwartał r. 1858/59 Todor Józef 14 mały
29. III kwartał r. 1858/59 Wrochiński Dionizy 14 dobry
30. III kwartał r. 1858/59 Zieliński Paweł 18 mierny
1. I kwartał r. 1859/60 Barcicki Jan 14 dobry
2. I kwartał r. 1859/60 Bielecki Józef 15 dobry
3. I kwartał r. 1859/60 Czajkowski Stanisław 17 dostateczny
4. I kwartał r. 1859/60 Fell Paweł 14 dobry
5. I kwartał r. 1859/60 Frańdt Ignacy 15 dobry
6. I kwartał r. 1859/60 Frańdt Edward 13 dostateczny
7. I kwartał r. 1859/60 Giejda Feliks 18 mały
8. I kwartał r. 1859/60 Giejda Adam 14 mierny
9. I kwartał r. 1859/60 Gąsiorowski Franciszek 15 mierny
10. I kwartał r. 1859/60 Gołębioski Stanisław 16 mierny
11. I kwartał r. 1859/60 Hapcia Kazimierz 13 mierny
12. I kwartał r. 1859/60 Janas Paweł 15 dostateczny
13. I kwartał r. 1859/60 Krzeczkowski Szczepan 18 dostateczny
14. I kwartał r. 1859/60 Łopacki Michał 13 dostateczny
15. I kwartał r. 1859/60 Łopacki Franciszek 16 mierny
16. I kwartał r. 1859/60 Łopocki Andrzej 14 mierny
17. I kwartał r. 1859/60 Łukasiewicz Kazimierz 17 dostateczny
18. I kwartał r. 1859/60 Makowiecki Walenty 15 celujący
19. I kwartał r. 1859/60 Markiewicz Franciszek 20 mierny
20. I kwartał r. 1859/60 Miesieńkiewicz Franciszek 16 mały
21. I kwartał r. 1859/60 Nater Andrzej 15 mierny
22. I kwartał r. 1859/60 Poniecki Stanisław 14 mały
23. I kwartał r. 1859/60 Śmiech Stanisław 18 dostateczny
24. I kwartał r. 1859/60 Szczepański Stanisław 15 mały
25. I kwartał r. 1859/60 Sowiński Stanisław 16 mały
26. I kwartał r. 1859/60 Todór Józef 15 mały
27. I kwartał r. 1859/60 Tryliński Antoni 14 mały
28. I kwartał r. 1859/60 Wilczyński Walenty 16 mały
29. I kwartał r. 1859/60 Zieliński Paweł 18 mały
1. II kwartał r.1859/60 Barcicki Jan 15 dostateczny
2. II kwartał r.1859/60 Bielecki Józef 15 dostateczny
3. II kwartał r.1859/60 Czajkowski Stanisław 18 dostateczny
4. II kwartał r.1859/60 Dębicki Józef 14 mały
5. II kwartał r.1859/60 Dudziński Józef 12 mały
6. II kwartał r.1859/60 Fell Paweł 16 celujący
7. II kwartał r.1859/60 Frańdt Ignacy 16 dostateczny
8. II kwartał r.1859/60 Frańdt Edward 14 mierny
9. II kwartał r.1859/60 Frańdt Józef 12 mierny
10. II kwartał r.1859/60 Frańdt Franciszek 14 mierny
11. II kwartał r.1859/60 Frydrych Wincenty 14 mały
12. II kwartał r.1859/60 Giejda Feliks 18 mały
13. II kwartał r.1859/60 Gąsiorowski Franciszek 15 mierny
14. II kwartał r.1859/60 Gołębioski Stanisław 17 dostateczny
15. II kwartał r.1859/60 Hapcia Kazimierz 13 mały
16. II kwartał r.1859/60 Janas Paweł 15 dostateczny
17. II kwartał r.1859/60 Krzeczkowski Szczepan 18 dobry
18. II kwartał r.1859/60 Łopacki Michał 15 dostateczny
19. II kwartał r.1859/60 Łopacki Franciszek 19 dostateczny
20. II kwartał r.1859/60 Łopocki Andrzej 18 dostateczny
21. II kwartał r.1859/60 Łukasiewicz Kazimierz 18 dostateczny
22. II kwartał r.1859/60 Makowiecki Walenty 16 celujący
23. II kwartał r.1859/60 Markiewicz Franciszek 20 dostateczny
24. II kwartał r.1859/60 Misieńkiewicz Franciszek 16 mały
25. II kwartał r.1859/60 Mroczkowski Leon 15 mały
26. II kwartał r.1859/60 Nater Andrzej 16 mierny
27. II kwartał r.1859/60 Nater Antoni 14 mały
28. II kwartał r.1859/60 Poniecki Stanisław 15 mierny
29. II kwartał r.1859/60 Śmiech Stanisław 17 dostateczny
30. II kwartał r.1859/60 Szczepański Stanisław 16 mierny
31. II kwartał r.1859/60 Sowiński Stanisław 15 mierny
32. II kwartał r.1859/60 Szafrański Szczepan 14 dostateczny
33. II kwartał r.1859/60 Todor Józef 15 mały
34. II kwartał r.1859/60 Wilczyński Walenty 14 mierny
35. II kwartał r.1859/60 Zieliński Paweł 16 dostateczny
36. II kwartał r.1859/60 Zarudzki Antoni 15 mały
37. II kwartał r.1859/60 Zarzycki Marceli 13 mały
1. I kwartał r. 1860/61 Bielecki Józef 14 dobry
2. I kwartał r. 1860/61 Brylski Mikołaj 15 mały
3. I kwartał r. 1860/61 Czekajski Stanisław 12 mierny
4. I kwartał r. 1860/61 Dębicki Józef 12 mierny
5. I kwartał r. 1860/61 Dudziński Józef 10 mały
6. I kwartał r. 1860/61 Fell Paweł 15 celujący
7. I kwartał r. 1860/61 Frańdt Ignacy 18 dostateczny
8. I kwartał r. 1860/61 Frańdt Edward 12 dostateczny
9. I kwartał r. 1860/61 Frańdt Józef 10 dostateczny
10. I kwartał r. 1860/61 Frańdt Franciszek 10 mierny
11. I kwartał r. 1860/61 Gąsiorowski Franciszek 14 mierny
12. I kwartał r. 1860/61 Gołębioski Stanisław 18 dobry
13. I kwartał r. 1860/61 Hapcia Kazimierz 15 dostateczny
14. I kwartał r. 1860/61 Janas Paweł 18 dostateczny
15. I kwartał r. 1860/61 Jaworski Wawrzyniec 13 mały
16. I kwartał r. 1860/61 Kępski Franciszek 14 celujący
17. I kwartał r. 1860/61 Łopacki Michał 16 dobry
18. I kwartał r. 1860/61 Łopocki Franciszek 15 dostateczny
19. I kwartał r. 1860/61 Makowiecki Walenty 16 celujacy
20. I kwartał r. 1860/61 Misieńkiewicz Franciszek 13 mały
21. I kwartał r. 1860/61 Mroczkowski Leon 13 mierny
22. I kwartał r. 1860/61 Matyjaszewski Stanisław 12 mierny
23. I kwartał r. 1860/61 Nater Andrzej 17 mierny
24. I kwartał r. 1860/61 Nater Antoni 16 mierny
25. I kwartał r. 1860/61 Poniecki Stanisław 17 dostateczny
26. I kwartał r. 1860/61 Rągie Edward 18 dobry
27. I kwartał r. 1860/61 Śmiech Stanisław 19 dobry
28. I kwartał r. 1860/61 Szcepański Stanisław 17 dostateczny
29. I kwartał r. 1860/61 Szafrański Szczepan 12 dostateczny
30. I kwartał r. 1860/61 Sokołowski Jakub 15 mierny
31. I kwartał r. 1860/61 Todór Józef 14 mały
32. I kwartał r. 1860/61 Wnuk Stanisław 18 mały
33. I kwartał r. 1860/61 Wilczyński Walenty 16 dostateczny
34. I kwartał r. 1860/61 Wrocheński Dionizy 15 dobry
35. I kwartał r. 1860/61 Zarudzki Antoni 16 mierny
36. I kwartał r. 1860/61 Zarzycki Marceli 14 mały
37. I kwartał r. 1860/61 Zieliński Paweł 18 dobry
38. I kwartał r. 1860/61 Żarczyński Feliks 15 dobry
39. I kwartał r. 1860/61 Żarczyński Michał 13 dobry
1. II kwartał r. 1860/61 Bielecki Józef 14 celujący
2. II kwartał r. 1860/61 Błaszkiewicz Stanisław 12 dobry
3. II kwartał r. 1860/61 Brylski Mikołaj 13 mały
4. II kwartał r. 1860/61 Czekajski Stanisław 14 mierny
5. II kwartał r. 1860/61 Dębicki Józef 13 mały
6. II kwartał r. 1860/61 Dudziński Józef 10 mały
7. II kwartał r. 1860/61 Fell Paweł 14 celujący
8. II kwartał r. 1860/61 Frańdt Edward 12 dostateczny
9. II kwartał r. 1860/61 Frańdt Józef 10 dostateczny
10. II kwartał r. 1860/61 Frańdt Franciszek 10 dostateczny
11. II kwartał r. 1860/61 Gąsiorowski Franciszek 14 dostateczny
12. II kwartał r. 1860/61 Gołębioski Stanisław 16 dobry
13. II kwartał r. 1860/61 Gołębioski Karol 13 dostateczny
14. II kwartał r. 1860/61 Hapcia Kazimierz 15 dostateczny
15. II kwartał r. 1860/61 Janas Paweł 17 dostateczny
16. II kwartał r. 1860/61 Jaworski Wawrzyniec 14 mierny
17. II kwartał r. 1860/61 Kępski Franciszek 13 celujący
18. II kwartał r. 1860/61 Łopacki Michał 14 dobry
19. II kwartał r. 1860/61 Łopocki Franciszek 12 dostateczny
20. II kwartał r. 1860/61 Makowiecki Walenty 14 dobry
21. II kwartał r. 1860/61 Misieńkiewicz Franciszek 12 mały
22. II kwartał r. 1860/61 Mroczkowski Leon 13 mierny
23. II kwartał r. 1860/61 Matyjaszewski Stanisław 16 mierny
24. II kwartał r. 1860/61 Nater Andrzej 14 mierny
25. II kwartał r. 1860/61 Nater Antoni 13 mierny
26. II kwartał r. 1860/61 Poniecki Stanisław 15 dostateczny
27. II kwartał r. 1860/61 Rągie Edward 16 dostateczny
28. II kwartał r. 1860/61 Śmiech Stanisław 18 dostateczny
29. II kwartał r. 1860/61 Szafrański szczepan 14 dostateczny
30. II kwartał r. 1860/61 Sokołowski Jakub 16 mierny
31. II kwartał r. 1860/61 Todór Józef 15 mały
32. II kwartał r. 1860/61 Wilczyński Walenty 14 mierny
33. II kwartał r. 1860/61 Wrocheński Dionizy 15 dobry
34. II kwartał r. 1860/61 Wnuk Stanisław 18 dostateczny
35. II kwartał r. 1860/61 Zarudzki Antoni 15 mały
36. II kwartał r. 1860/61 Zarzycki Marceli 14 mały
37. II kwartał r. 1860/61 Zieliński Paweł 17 dobry
38. II kwartał r. 1860/61 Żarczyński Feliks 15 dobry
39. II kwartał r. 1860/61 Żarczyński Michał 13 dobry
1. IV kwartał r. 1862/63 Barcicki Tomasz 14 celujący nie uczęszczał
2. IV kwartał r. 1862/63 Cyrkler Karol 13 dobry nie uczęszczał
3. IV kwartał r. 1862/63 Czekajski Stanisław 16 mały nie uczęszczał
4. IV kwartał r. 1862/63 Dudziński Franciszek 10 mierny
5. IV kwartał r. 1862/63 Dudziński Antoni 9 mierny
6. IV kwartał r. 1862/63 Dudziński Józef 12 dostateczny
7. IV kwartał r. 1862/63 Frańdt Edward 16 dostateczny nie uczęszczał
8. IV kwartał r. 1862/63 Frańdt Józef 14 dostateczny nie uczęszczał
9. IV kwartał r. 1862/63 Frańdt Franciszek 15 dostateczny
10. IV kwartał r. 1862/63 Gąsiorowski Andrzej 13 celujący
11. IV kwartał r. 1862/63 Gałecki Tomasz 10 mierny nie uczęszczał
12. IV kwartał r. 1862/63 Gołębiowski Karol 12 mały nie uczęszczał
13. IV kwartał r. 1862/63 Grzegorzewski Franciszek 14 mierny nie uczęszczał
14. IV kwartał r. 1862/63 Hapcia Kazimierz 18 dostateczny nie uczęszczał
15. IV kwartał r. 1862/63 Jarosiński Aleksander 17 celujący
16. IV kwartał r. 1862/63 Jurak Andrzej 12 dostateczny
17. IV kwartał r. 1862/63 Kępski Jan 14 dobry nie uczęszczał
18. IV kwartał r. 1862/63 Kłak Antoni 15 dobry
19. IV kwartał r. 1862/63 Kotowski Józef 15 mierny
20. IV kwartał r. 1862/63 Łopacki Franciszek 16 dostateczny nie uczęszczał
21. IV kwartał r. 1862/63 Łopacki Antoni 15 dobry nie uczęszczał
22. IV kwartał r. 1862/63 Misieńkiewicz Franciszek 16 dostateczny
23. IV kwartał r. 1862/63 Matyjaszkiewicz Stanisław 15 dostateczny
24. IV kwartał r. 1862/63 Motylewski Ludwik 14 mały nie uczęszczał
25. IV kwartał r. 1862/63 Nater Antoni 17 mierny nie uczęszczał
26. IV kwartał r. 1862/63 Owdziejewski Paweł 15 mierny
27. IV kwartał r. 1862/63 Pytlewski Karol 15 dostateczny
28. IV kwartał r. 1862/63 Szafrański Szczepan 14 dostateczny nie uczęszczał
29. IV kwartał r. 1862/63 Tarłowski Wojciech 13 dostateczny
30. IV kwartał r. 1862/63 Tarłowski Antoni 12 mierny
31. IV kwartał r. 1862/63 Trela Wiktor 13 mierny
1. III kwartał r. 1863/64 Cyrkler Karol 14 celujący
2. III kwartał r. 1863/64 Chrapecki Jan 16 mały
3. III kwartał r. 1863/64 Dudziński Franciszek 16 mierny
4. III kwartał r. 1863/64 Dudziński Antoni 15 mierny
5. III kwartał r. 1863/64 Frańdt Franciszek 15 dostateczny
6. III kwartał r. 1863/64 Frańdt Wincenty 18 mały
7. III kwartał r. 1863/64 Frańdt Józef 15 dobry
8. III kwartał r. 1863/64 Gąsiorowski Andrzej 15 celujący
9. III kwartał r. 1863/64 Gołębiowski Karol 16 mały
10. III kwartał r. 1863/64 Grzegorzewski Franciszek 15 mały
11. III kwartał r. 1863/64 Gałecki Tomasz 13 mierny
12. III kwartał r. 1863/64 Jurak Andrzej 15 dostateczny
13. III kwartał r. 1863/64 Kępski Jan 16 dobry
14. III kwartał r. 1863/64 Kotowski Józef 18 mierny
15. III kwartał r. 1863/64 Kotowski Franciszek 15 mierny
16. III kwartał r. 1863/64 Łopacki Antoni 15 dobry
17. III kwartał r. 1863/64 Motylewski Ludwik 16 mały
18. III kwartał r. 1863/64 Matyjaszewski Stanisław 14 dobry
19. III kwartał r. 1863/64 Owdziejewski Paweł 15 dobry
20. III kwartał r. 1863/64 Pytlewski Karol 16 dobry
21. III kwartał r. 1863/64 Polański Antoni 15 mały
22. III kwartał r. 1863/64 Szajkowski Stanisław 15 dostateczny
23. III kwartał r. 1863/64 Śliwiński Franciszek 16 mały
24. III kwartał r. 1863/64 Śliwiński Józef 14 mały
25. III kwartał r. 1863/64 Szafrański Szczepan 14 dostateczny
26. III kwartał r. 1863/64 Tarłowski Wojciech 14 dostateczny
27. III kwartał r. 1863/64 Tarłowski Antoni 16 mały
28. III kwartał r. 1863/64 Wiśniewski Józef 15 dobry
29. III kwartał r. 1863/64 Zarzycki Marceli 18 mały
30. III kwartał r. 1863/64 Żarczyński Michał 15 celujący

[1]  Ibidem, Raport o postępach i sprawowaniu się uczniów…, 16/28 III 1839 r., b. pag.

[2] WAPL, GWL sygn. 965, Spis czeladzi i terminatorów przy rzemieślnikach w mieście Opolu znajdującej się do Szkoły rzemieślniczo-niedzielnej należnej, 5 XI 1835 r.oraz Raport za rok szkolny 1835/36, b. pag.

[3] Ibidem, Spis czeladzi i terminatorów…, b. pag.

[4] Ibidem oraz Raport za rok szk. 1839/40, 16(28) VII 1840; Raport za rok szk. 1840/41, 15(27) 1841, b. pag.

[5] WAPL, GWL sygn. 958, Pismo do Rządu Gubernialnego Lubelskiego, 24 XI (11 XIII) 1842 r., s. 114-115.

[1] Historia wychowania, pod redakcją Ł. Kurdybachy, Warszawa 1967, s. 174-175.

[2] K. Poznański, Rozwój szkół rzemieślniczo-niedzielnych na Lubelszczyźnie w latach 1833-1864, Annales UMCS, s. F, vol. XII, 1957, s. 223.

[3] K. Poznański, Początki szkoły rzemieślniczo-niedzielnej w Lublinie, Rocznik Lubelski, nr 1., 1958 r., s. 167.

[4] K. Poznański, Rozwój szkół…, s. 224.

[5] Ibidem, s. 228.

[6] Ibidem, s. 228-229.

[7] WAPL, GWL, sygn. 965, Akta szkoły rzemieślniczo-niedzielnej w mieście Opolu., brak pag.

[8] Ibidem, Raport roczny o szkole rzemieślniczo-niedzielnej w mieście Opolu Obwodzie Lubelskim Guberni Lubelskiej na rok szk. 1837 i następne, b. pag.

[9] WAPL, GWL, sygn. 965, Akta szkoły…., brak pag., Patrz także K. Poznański, Oświata i szkolnictwo w Królestwie Polskim 1831-1869. Lata zmagań i nadziei, cz. 2, Szkoły rzemieślniczo-niedzielne, Warszawa 200 , s. 59.

[10] Akt uroczysty zakończenie rocznego biegu nauk w szkole obwodowej w Opolu odbędzie się dnia 18/30 czerwca 1842 roku na który władze rządowe rodziców i opiekunów uczącej się młodzieży inspektorów tejże szkoły imieniem całego zgromadzenia nauczycielskiego zaprasza, Lublin 1842, s. 4.

[11] WAPL, GWL, sygn. 965, Akta szkoły…., Pismo do inspektora szkoły obwodowej w Opolu  7(19) XII 1835, brak pag.

[12] Ausz M., Szkoły pijarskie w Lubelskiem, rozprawa doktorska, Lublin 2000, s. 245 i następne.

[13] WAPL, GWL, sygn. 965, Akta szkoły…., Raport roczny…, na rok szk. 1837, b. pag.

[14] Ibidem, Raport roczny…, na rok szk.1839/40, b. pag.

[15] Akt uroczysty …, s. 4.

[16] K. Poznański, Oświata i szkolnictwo …, s. 79-80 oraz K. Poznański, Rozwój szkół rzemieślniczo-niedzielnych…, s. 240-241.

[17] K. Poznański, Rozwój szkół rzemieślniczo-niedzielnych…, s. 240.

[18] WAPL, GWL, sygn. 965, Akta szkoły…., Raport o postępach i sprawowaniu uczniów szkoły rzemieślniczo-niedzielnej w Opolu z  I kwartału 1839 r.  oraz 1847/48, brak pag.

[19] K. Poznański, Oświata i szkolnictwo …, s. 75-76.

[20] Ibidem, s. 76.

[21] WAPL, GWL 965, Rozkład godzin szkoły rzemieślniczo-niedzielnej; Raport roczny…, na rok szk. 1837 r. oraz 1840/41 r., b. pag.